«Στα Λαδάδικα… πουλάν’ αυτό που θες», είχε τραγουδήσει χιλιάδες φορές ο μεγάλος λαϊκός ερμηνευτής Δημήτρης Μητροπάνος και έτσι η ιστορική συνοικία της Θεσσαλονίκης, που ήταν ήδη δημοφιλής σε Έλληνες και ξένους επισκέπτες, έγινε ακόμη πιο διάσημη! Εδώ θα θαυμάσουμε σημαντικά κτίρια μιας άλλης εποχής και φυσικά θα απολαύσουμε καλό φαγητό και θα διασκεδάσουμε με την παρέα μας.

Βρισκόμαστε σε μικρή απόσταση από το λιμάνι και από το κέντρο, στο σημείο που χτυπάει η καρδιά της Θεσσαλονίκης, σε μία περιοχή με μακρά ιστορία, όπου, ό,τι και αν ζητάμε, θα περάσουμε σίγουρα καλά. Αρχικά, θα μάθουμε πως η γειτονιά πήρε το όνομά της κατά τα Οθωμανικά χρόνια, όταν το εμπόριο λαδιού ήταν πολύ διαδεδομένο εδώ. Στους δρόμους της υπήρχαν μαγαζιά λαδεμπόρων, από όπου ο κόσμος αγόραζε λάδια και διάφορα προϊόντα λαδιού, τα Ιστιρά, όπου μπορούσε κάποιος να προμηθευτεί σιτηρά, αποθήκες, εργαστήρια και καφενεία.

Η περιοχή χωρίζεται σήμερα σε Κάτω και Άνω Λαδάδικα. Τα Κάτω ήταν τα πρώτα που αναπτύχθηκαν τη σύγχρονη εποχή, ώστε να υποδεχτούν τους ντόπιους αλλά και τους τουρίστες. Εδώ θα περιπλανηθούμε σε μυστηριακά σοκάκια, θα συναντήσουμε πανέμορφα νεοκλασικά κτίρια και θα περπατήσουμε σε εμβληματικές πλατείες. Για να πιούμε ή να φάμε κάτι, θα επιλέξουμε ανάμεσα σε μία πληθώρα από παραδοσιακά αλλά και πιο μοντέρνα καφέ – μπαρ και εστιατόρια. Από την περιοχή αυτή δεν λείπει τίποτα!

Τα Άνω Λαδάδικα είναι η πλευρά που χωρίζεται από τα Κάτω με την προέκταση της Τσιμισκή και έχουν γίνει εδώ και μερικά χρόνια talk of the town. Εκεί που υπήρχαν μόνο σκαλιστές σιδερόπορτες και ξεχαρβαλωμένα παντζούρια, σήμερα γίνεται το αδιαχώρητο! Λιγότερο mainstream, πιο ψαγμένα, με urban επιρροές και αέρα Ευρώπης, με καλλιτεχνικά γράφιτι και πεζοδρομήσεις, με λαϊκά μαγεριά αλλά και με νεομπακάλικα σε κτίρια που στεγάζονταν κάποτε βιοτεχνίες, τα Άνω Λαδάδικα είναι το απόλυτο must, γι’ αυτό πρέπει οπωσδήποτε να τα επισκεφτούμε και να τα εξερευνήσουμε.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι η ανάπτυξή της περίφημης σαλονικιώτικης γειτονιάς των Λαδάδικων ξεκίνησε έξω από τα τείχη της πόλης, με την οποία συνενώθηκε τελικά μετά από την κατεδάφισή τους το 1870. Το σίγουρο είναι πως παρά τις αλλαγές που επέφεραν οι εποχές και οι συνθήκες, για ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας τους, τα Λαδάδικα αποτέλεσαν ένα από τα πιο εμπορικά κέντρα όλης της Θεσσαλονίκης, που έπαιξε βασικό ρόλο στην οικονομική ζωή της, ήταν ουσιαστικά η αγορά του λιμανιού, όπου εκτός από λάδια έβρισκε κανείς διάφορα ποιοτικά προϊόντα, για παράδειγμα, μεταξύ άλλων, αρώματα και φάρμακα εκείνου του καιρού (όπως ήταν το όπιο και οι… βδέλλες) ή αλλιώς η Αιγυπτιακή Αγορά (Μισίρ Ταρσί), όνομα που επιβιώνει ακόμη και μέχρι τις μέρες μας  στην οδό Αιγύπτου, έξω απ’ την πύλη της αποβάθρας, παράλληλα με το δυτικό τείχος. Με μία περιήγηση στα Λαδάδικα, μπορούμε να μπούμε στην ατμόσφαιρα και να φανταστούμε μία εικόνα, συνήθη για εκείνη την εποχή, όπου τα καΐκια ξεφόρτωναν στην προβλήτα φρούτα, εδώδιμα – αποικιακά και τενεκέδες με λάδι από όλη τη χώρα, για να γεμίσουν με εμπόρευμα τα μικρά διώροφα κτίρια!

Το 1917 η μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης άλλαξε όλο το σκηνικό. Τα επόμενα χρόνια η γειτονιά είχε κακή φήμη, αφού σιγά – σιγά άρχισαν να ανοίγουν καπηλειά, μπαρ και οίκοι ανοχής για να διασκεδάζουν οι στρατιώτες και οι ναύτες. Μόνο μετά από τον σεισμό του 1978 και καθ’ όλη τη δεκαετία του ’80, άρχισε να γίνεται δουλειά στον τομέα της ανοικοδόμησης όλης της συνοικίας, ανακαινίστηκαν κάποια παλιά κτίρια και κατασκευάστηκαν μερικά νέα, γεγονός που έφερε σύγχρονο αέρα, επαναφέροντας παράλληλα λίγη από την αίγλη αλλοτινών εποχών. Από το 1985, μάλιστα, τα Λαδάδικα αποτελούν προστατευμένη περιοχή πολιτιστικής αξίας, από το Υπουργείο Πολιτισμού, λόγω της διατήρησης της παλιάς αρχιτεκτονικής των κτιρίων τους.

Μικρά σε έκταση, αλλά ταξιδεύοντάς μας στην αίγλη άλλων καιρών, έχοντας κρατήσει τον βασικό άξονα της ρυμοτομίας μιας Θεσσαλονίκης άλλων δεκαετιών, τα Λαδάδικα μάς περιμένουν για να ξυπνήσουν κάθε μας αίσθηση, με τα χρώματα, τις μυρωδιές και τις γεύσεις τους. Εδώ θα βρούμε πολλά μεζεδοπωλεία και μπαράκια, θα ακούσουμε μουσική σε κάποιο ταβερνάκι, θα δοκιμάσουμε λαχταριστούς μεζέδες μαζί με τσίπουρο ή κρασάκι και θα βολτάρουμε σε πλακόστρωτα, όπου θα συναντήσουμε πολύ κόσμο, γέλια και χαρές. Σαν να περνάμε μέσα από μια πύλη στο χτες, που ανοίγει μπροστά μας για να μας φέρει αναμνήσεις αλλά και νέες μοναδικές εμπειρίες!