Προχωράμε στα βάθη της κεντρικής Εύβοιας και ένας επιβλητικός κωνικός λόφος φαίνεται από μακριά να προστατεύει με περίσσια τρυφερότητα το χωριό Οξύλιθος, που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος οικισμός μετά από τη γνωστή και αγαπημένη «βασίλισσα» Κύμη, στον Δήμο Κύμης – Αλιβερίου.

 

Η ιδιαιτερότητα της γεωμορφολογίας του τόπου είναι αυτή που θα μας κεντρίσει το ενδιαφέρον να ανακαλύψουμε αυτό το χωριό. Είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στη νοτιοανατολική πλαγιά του ελαιόφυτου ηφαιστειογενούς όγκου, ο οποίος υψώνεται περήφανα στα βόρειά του και φυσικά έχει πάρει το όνομά του από αυτόν, καθώς είναι απόλυτα εμφανής η οξεία κορυφή στην οποία καταλήγει εκείνος.

 

Μοιάζει λίγο με τα βουνά που βλέπουμε στις παιδικές ζωγραφιές, αν παρατηρήσουμε πόσο τέλεια σχηματισμένος είναι ο κώνος του, που τρυπάει εδώ και αιώνες τον ευβοϊκό ουρανό. Ο οικισμός βρίσκεται στα 190 μέτρα ύψος, ενώ ο ηφαιστειακός λόφος στα 414. Νότια του χωριού (που αναφέρεται και ως κωμόπολη), ρέει ο ποταμός Μανικιάτης,

                                                            

Αξίζει λίγο να ανατρέξουμε σε γεωλογικές και ιστορικές πληροφορίες, που θα μας αποκαλύψουν την ταυτότητα του λόφου, που είναι αδιαμφισβήτητα ο πρωταγωνιστής του τοπίου. Ο λόφος, λοιπόν, τα έχει τα χρονάκια του, καθώς δημιουργήθηκε πριν από περίπου… 11 εκατομμύρια έτη και αποτελεί το πιο εμφανές υπόλειμμα ηφαιστείου στο κεντρικό Αιγαίο. Αποτελεί μέρος μια ηφαιστειακής ράχης, όπως λένε οι γεωλόγοι, μήκους 6 χιλιομέτρων, δηλαδή του ηφαιστείου του Οξυλίθου, που έφερε το ίδιο όνομα με τον λόφο και με το χωριό. Το ηφαίστειο αυτό δρούσε πριν από 5 εκατομμύρια χρόνια έως και 3000 χρόνια πριν από τη γέννηση του Χριστού, οπότε κάπως καθησυχαζόμαστε και επισήμως, καθώς δεν κινδυνεύουμε από αυτό.

 

Όσον αφορά στην ταυτότητα του χωριού, θα πρέπει να ξέρουμε ότι δεν είναι μόνο το ηφαίστειο που συνδέεται μαζί του και άρα αναπόφευκτα το χαρακτηρίζει, καθώς η περιοχή αποτελεί και εξαιρετικά ενδιαφέροντα τόπο για τους αρχαιολόγους. Δεν θα μπορούσε να μην συμβαίνει αυτό άλλωστε, αφού εκεί κοντά έχουν βρεθεί λείψανα αρχαίων οικισμών. Τεμένη, οικίες, κλίβανοι, θολωτοί τάφοι, ακόμη και ένα ρωμαϊκό νεκροταφείο, είναι μερικά μόνο από τα αξιόλογα ευρήματα που μας ταξιδεύουν σε άλλες εποχές.

 

Θα περιπλανηθούμε στο χωριό, στην πλατεία, στα σπιτάκια, θα μυρίσουμε νοερά τη στάχτη από την παλιά λάβα, θα ανακαλύψουμε πολιτισμούς μυστικούς και αρχαίους και θα χιλιοφωτογραφίσουμε τον λόφο που στέκει αγέρωχος μέσα στους αιώνες.