Τα Κύθηρα είναι ένα πανέμορφο νησί με υπέροχη φύση, ειδυλλιακές παραλίες, κάστρα, γραφικά χωριά και μία γεωγραφική ιδιαιτερότητα… Ανήκει στα Επτάνησα, όμως βρίσκεται αρκετά μακριά από αυτά, συγκεκριμένα απέναντι από το νοτιοανατολικό άκρο της Πελοποννήσου και τον Βράχο του Κάβο Μαλιά.

Σε αυτό το νησί, που δεν μοιάζει με κανένα άλλο και που είναι γνωστό και με το όνομα Τσιρίγο, θα ζήσουμε μοναδικές εμπειρίες, ό,τι τύπος διακοπών και αν μας ταιριάζει. Θα το επισκεφτούμε μέσα σε λίγη ώρα, είτε με αεροπλάνο, αφού εδώ υπάρχει και αεροδρόμιο, είτε περνώντας απέναντι με το καράβι από τη Νεάπολη Λακωνίας (ελπίζουμε να το προλάβουμε και να μη συμβεί το ίδιο με αυτό που συνέβη στο γνωστό τραγούδι, που έλεγε «…τα Κύθηρα ποτέ δεν θα τα βρούμε, το χάσαμε το πλοίο της γραμμής..»).

Στα Κύθηρα, υπάρχει ποικιλομορφία στο περιβάλλον, αλλά και ποικιλία σε όσα άλλα θα αντικρίσουμε γύρω μας, καθώς και στις δραστηριότητες που θα μπορούμε να δοκιμάσουμε. Θα συναντήσουμε κοιλάδες που καταλήγουν στη θάλασσα, καταπράσινες βουνοπλαγιές, τρεχούμενα νερά, όπως επίσης και πιο άγονα τοπία, ενώ θα ανακαλύψουμε μερικά αρχιτεκτονικά διαμάντια και θα απολαύσουμε πολύ καλό φαγητό, τα παραδοσιακά διάσημα παξιμάδια του νησιού, και μία σειρά από φοβερά γλυκά όπως είναι το παστιτσέτο, οι ροζέδες, η εξαιρετική πανδαισία αμυγδάλου που λέγεται πάστα μύλου (ναι μύλου, όχι μήλου), τα κούμαρα, τα μελούνια, το μπουτίνο (το λεγόμενο «παντεσπάνι» των Κυθήρων), τα ξεροτήγανα (με το μέλι, το φύλλο και την κανέλα τους). Δεν θα ξεχάσουμε να δοκιμάσουμε ντόπιο κρασί και φατουράδα, το ηδύποτο από τσίπουρο με διάφορα αρώματα.

Θα ξεκινήσουμε την περιπλάνησή μας στην Χώρα, που αποπνέει έναν αέρα αδιόρατης κομψότητας, κρατάει το παραδοσιακό της χρώμα, έχει την πλατεία της, τα δρομάκια με τα γλαστράκια και τα λευκά σπίτια -με τις καμάρες ανάμεσά τους για ωραίες φωτογραφίες- και φυσικά την περαντζάδα της με τα μαγαζάκια για δώρα και ενθύμια, αλλά και με τα μπαράκια για πότο (το βαθύ καλοκαίρι έχει λίγο συνωστισμό, καθώς πολλοί απολαμβάνουν τα κοκτέιλ τους έξω, ακουμπισμένοι σε πεζούλια). Εδώ θα έχουμε την ευκαιρία να βολτάρουμε, να ψωνίσουμε ή να αράξουμε σε κάποιο εστιατόριο για ντόπιες νοστιμιές, αλλά και για πίτσα, κρέπα, σουβλάκι ή ό,τι άλλο τραβάει η όρεξή μας. Αν έχουμε χρόνο, θα αναζητήσουμε τα παλιά σπίτια ευγενών ή θα επισκεφτούμε το Αρχαιολογικό Μουσείο.

Πάνω από τη Χώρα, δεσπόζει το περίφημο επιβλητικό ενετικό κάστρο, αλλιώς Φορτσέτα ή Μάτι της Κρήτης, που αποτελεί μία από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες των Κυθήρων και φαίνεται από παντού, αφού βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο του νησιού. Αν θέλουμε να γυρίσουμε στο παρελθόν, στην εποχή των ιπποτών, αξίζει να εξερευνήσουμε και αυτό αλλά και τα υπόλοιπα κάστρα που θα βρούμε στο νησί. Αυτά είναι το Κάστρο Κάτω Χώρας Μυλοπόταμου με το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα, το Κάστρο της Παλαιοχώρας που χτίστηκε από Μονεμβασίτες, όπου ο θρύλος λέει πως τα βράδια θα ακούσουμε τις κραυγές αυτών που έσφαξε ο Μπαρμπαρόσα, και το Κάστρο ή αλλιώς Καστέλο Αβλέμονα.

Μία επίσκεψη θα πρέπει να κάνουμε σε έναν από τους μεγαλύτερους φάρους της Ελλάδας, που μας περιμένει στο Σπάθι και έχει απίστευτη θέα σε όλο τον Λακωνικό Κόλπο μέχρι και το ακρωτήρι Ταίναρο! Είναι ο φάρος του Μουδαρίου, θα φτάσουμε σε αυτόν, διασχίζοντας ένα χωμάτινο μονοπάτι, που ξεκινά από το παραθαλάσσιο χωριό Πλατιά Άμμος. Στον οικισμό αυτόν μάλιστα βρίσκεται και η απόληξη του φαραγγιού, που αρχίζει από το Γεράκι. Από εδώ θα έχουμε τη δυνατότητα να πάμε στον Καραβά, με το κατάφυτο ρέμα με τα πλατάνια και τις κοντινές πηγές του Αμίρ Αλή.

Ο Ποταμός είναι το μεγαλύτερο χωριό των Κυθήρων και θα φτάσουμε σε αυτόν, μετά από μία διαδρομή ανάμεσα σε πεύκα. Εδώ θα αντικρίσουμε παραδοσιακά σπίτια, παλιά αρχοντικά, το ενετικό φρουραρχείο, αλλά και το νεοκλασικό κτίριο του Νηπιοτροφείου. Θα πιούμε ελληνικό σε παλιούς καφενέδες και θα βρούμε φούρνους και ταβέρνες με τοπικές σπεσιαλιτέ. Αν είμαστε εδώ Κυριακή θα πετύχουμε το παζάρι του χωριού με τα αγροτικά προϊόντα, ενώ αν είμαστε Δεκαπενταύγουστο θα πάμε στο μεγάλο πανηγύρι -και τα δύο στην πλακόστρωτη πλατεία.

Η ιστορική πρωτεύουσα του νησιού, η Παλαιοχώρα, τοποθετημένη πάνω σε έναν απότομο λόφο, δίπλα σε χαράδρες, εκτός από το κάστρο της, θα μας συναρπάσει και με την ερειπωμένη, σχεδόν απόκοσμη, εικόνα του τοπίου της. Στα Αρωνιάδικα με τις αυλές με τις βουκαμβίλιες, θα ανακαλύψουμε κυκλαδίτικες επιρροές στην αρχιτεκτονική. Από την άλλη, στο βορειοανατολικό τμήμα των Κυθήρων, θα ανακαλύψουμε το παλαιότερο λιμάνι του νησιού, την Αγία Πελαγία, όπου καταλήγει το φαράγγι της Κακιάς Λαγκάδας, ένα φανταστικό τοπίο, που αξίζει τον κόπο να το γνωρίσουμε.

Αν μας αρέσουν οι εξερευνήσεις, τότε σίγουρα θα οργανώσουμε μια επίσκεψη στα Σπήλαια των Κυθήρων. Σίγουρα θα δώσουμε προτεραιότητα στο σπήλαιο Χουστή, που βρίσκεται στο Διακόφτι, αλλά και σε εκείνο της Αγίας Σοφίας, με την ομώνυμη εκκλησία στην είσοδό του, το οποίο βρίσκεται στον Μυλοπόταμο και θεωρείται και το σημαντικότερο του νησιού. Οι θάλαμοι του τελευταίου κοσμούνται με σταλαγμίτες και σταλακτίτες, που θα μας εντυπωσιάσουν. Το ίδιο θα μας συμβεί και με τις εξαιρετικές αγιογραφίες του ναού.

Εκτός από σπηλιές και φαράγγια, στα Κύθηρα θα βρούμε και άλλα αξιοθέατα που θα μας τραβήξουν την προσοχή. Θα κανονίσουμε να πάμε στους -κατά βάση- λιθόκτιστους ανεμόμυλους και σε κάποιους από τους… 23 νερόμυλους του νησιού! Αν έχουμε διάθεση για περισσότερη περιπέτεια, τότε θα αναζητήσουμε το λιμάνι της Σκάνδειας με τους αρχαίους τάφους, το Σχολείο της Μηλαπιδέας στο Λιβάδι, που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα αγγλικής αρχιτεκτονικής, καθώς και τη γέφυρα Κατουνίου.

Φεύγοντας από το νησί που, σύμφωνα με τον Ησίοδο, γέννησε τη θεά Αφροδίτη, σίγουρα θα πρέπει να πάρουμε μαζί μας κάτι εξίσου όμορφο με εκείνη. Θα ψάξουμε λοιπόν για κάποιο αποξηραμένο μπουκέτο σεμπρεβίβα (εκ του ιταλικού sempre viva, που αφορά στην ιδιότητά της να παραμένει αναλλοίωτη για καιρό και σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «ζωντανή για πάντα»). Το πανέμορφο αυτό κίτρινο λουλούδι είναι ενδημικό στο νησί και αποτελεί σήμα - κατατεθέν του. Λέγεται πως φυτρώνει μόνο στα νότια και μάλιστα σε πολύ απόκρημνα σημεία, στα βράχια και στη βραχονησίδα Χύτρα ή Αυγό (που βρίσκεται απέναντι από το Καψάλι). Εκεί θα πάμε με το καραβάκι του κυρ - Σπύρου, ακούγοντας στη διαδρομή ιστορίες για πειρατές, και θα βουτήξουμε σε πεντακάθαρα, αρκετά κρύα, σχεδόν διάφανα νερά, που θυμίζουν πισίνα. Θα κολυμπήσουμε δίπλα σε μία θαλάσσια σπηλιά, σε ένα μέρος που μοιάζει σαν να έχουμε μεταφερθεί σε άλλη διάσταση, όπου ζουν σπάνια κοράλλια και βρίσκουν καταφύγιο φώκιες και μαυροπετρίτες (είδος γερακιού).

Από παραλίες, θα έχουμε πολλές επιλογές. Μερικές από αυτές είναι το Καλαδί για τους πιο εναλλακτικούς, με τη μικρή σπηλιά που, περνώντας από αυτή, καταλήγουμε σε μια άλλη πολύ μικροσκοπική ακτή, η Παλαιόπολη για τους πιο δραστήριους, αφού είναι ιδανική για θαλάσσια σπορ, η Αγία Πελαγία με τη γκρίζα άμμο, όπου ίσως συμμετάσχουμε σε κάποιο τουρνουά beach volley, η ήσυχη ρομαντική παραλία Λυκοδήμου στα δυτικά αλλά και το Μελιδόνι με το ψιλό κόκκινο χαλίκι. Στον απάνεμο Αβλέμονα, θα γίνουμε πάλι παιδιά, κάνοντας βουτιές από τα βράχια, ενώ στο Διακόφτι θα πάθουμε πλάκα με το πόσο γαλάζια είναι τα νερά, παρότι θα είμαστε δίπλα στο κεντρικό λιμάνι! Δεν θα ξεχάσουμε με τίποτα να πάμε με καΐκι στη μυστική Κυριακουλού.

Στο χωριό Μυλοπόταμος, θα εντοπίσουμε μία πινακίδα, που μας στέλνει προς τον καταρράκτη Νεράιδα ή Φόνισσας. Μετά από μία κάπως κουραστική πεζοπορία, θα οδηγηθούμε σε έναν παραδεισένιο τόπο, γεμάτο με δροσιά, πολύ πράσινο και πηγές με παγωμένα νερά, τόσο καθαρά, που μπορούμε ακόμη και να βουτήξουμε μέσα τους -αν βέβαια αντέξουμε τη χαμηλή θερμοκρασία!

Το νησί που ενέπνευσε τον Γάλλο ζωγράφο Αντουάν Βαττώ και αποτέλεσε σκηνικό σε έναν από τους πίνακές του, το νησί που έγινε γνωστό και εκτός συνόρων από την ταινία του κορυφαίου Έλληνα σκηνοθέτη Θεόδωρου Αγγελόπουλου «Ταξίδι στα Κύθηρα», το νησί που του αφιερώθηκε ολόκληρο ποίημα του Μπωντλαίρ στη διάσημη συλλογή του «Τα Άνθη του Κακού», το νησί αυτό είναι που μας περιμένει να το ανακαλύψουμε απ’ άκρη σ’ άκρη. Μην αργούμε!