Σταυροδρόμι θαλάσσιων και χερσαίων δρόμων, σημείο συνάντησης πολιτισμών, λιμάνι με σημαντική αλιευτική δραστηριότητα, μα πάνω από όλα μία πόλη όμορφη και περήφανη που στέκει στην κορυφή της Ελλάδας, η Αλεξανδρούπολη, πρωτεύουσα του Νομού Έβρου, είναι ένα προορισμός που αξίζει να ανακαλύψουμε!
Με σημαντικά ιστορικά κτίρια και μουσεία, με τον επιβλητικό φάρο της και τον πλακόστρωτο παραλιακό της δρόμο για βόλτα και χαλάρωση με μεζέδες σε κάποιο τσιπουράδικο, αλλά και με τις γύρω περιοχές της, που περιλαμβάνουν αρχαίες πόλεις, θερμά λουτρά, άγρια πανίδα, δάση και ποτάμια, η θρακική πόλη αποτελεί έναν ιδιαίτερο τόπο, που αξίζει κανείς να εξερευνήσει σε βάθος.
Η Αλεξανδρούπολη είναι πρώτη ελληνική πόλη που βλέπουμε ερχόμενοι
από Τουρκία ή Βουλγαρία! Βρίσκεται στη Θράκη και έχει κομβική θέση στον χάρτη,
αφού αποτελεί σταυροδρόμι πολιτισμών, ενώνοντας την Ευρώπη, τη Δύση και την Ανατολή.
Με τον επιβλητικό φάρο να μας καλωσορίζει στο λιμάνι της, μάς υποδέχεται για να
μας πει την ενδιαφέρουσα ιστορία της!
Αυτή ξεκινάει όταν κάποιοι ψαράδες από τα χωριά Μαρώνεια και Μάκρη, δημιούργησαν
στο σημείο που είναι σήμερα η Αλεξανδρούπολη έναν μικρό παραθαλάσσιο οικισμό, τον
Δεδέ – Αγάτς. Η ονομασία αυτή σήμαινε «το δέντρο του παππού» ή «του καλόγερου»
και, σύμφωνα με την παράδοση, το όνομα αυτό δόθηκε στην περιοχή από μία
βελανιδιά, που κάτω από τη σκιά της δίδαξε και τελικά τάφηκε ένας δερβίσης. Άλλοι,
πάλι, λένε πως το όνομα αυτό σχετιζόταν απλώς με τις βελανιδιές που σκίαζαν την
παραλία.
Μία πολύ ιδιαίτερη στιγμή που μπορούμε να ζήσουμε στην παραλιακή πλευρά της
Αλεξανδρούπολης είναι η δημοπρασία ψαριών που γίνεται στην τοπική ιχθυαγορά,
εκεί που τα καΐκια καταφτάνουν με γεμάτα ψάρια αμπάρια. Ακόμη πιο ενδιαφέρουσα
θα είναι η εμπειρία να ψαρέψουμε μαζί με κάποιον από τους ερασιτέχνες ψαράδες,
κατά την ανατολή του ήλιου! Αν δεν είμαστε πολύ πρωινοί τύποι, θα προτιμήσουμε
μια απογευματινή βόλτα στον πεζοδρομημένο παραλιακό δρόμο και όταν κουραστούμε,
θα μπούμε σε κάποιο από τα παραδοσιακά τσιπουράδικα που θα συναντήσουμε εδώ.
Στην παραλιακή περιοχή, θα περιηγηθούμε επίσης ανάμεσα σε σημαντικούς αρχαιολογικούς
χώρους, όπως είναι αυτοί της Μεσημβρίας Ζώνης και της Μαρώνειας και συνεχίζοντας
την περιπλάνησή μας θα φτάσουμε έως το λιμανάκι του Αγίου Χαράλαμπου.
Ενδιαφέρον θα έχει να κανονίσουμε μια ξενάγηση στο Ιστορικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης,
ενώ για να μάθουμε περισσότερα για τον λαϊκό πολιτισμό και τα έθιμα της Θράκης,
μπορούμε επισκεφτούμε το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης, που στεγάζεται επίσης στην
πόλη, σε ένα κομψό νεοκλασικό του 1899, φτιαγμένο από πέτρα. Στην πόλη υπάρχουν
και πολλά άλλα μουσεία για όλα τα ενδιαφέροντα, οπότε ανάλογα με το τι θέλουμε
να μάθουμε, θα επισκεφτούμε αυτό που ταιριάζει περισσότερο στις επιθυμίες μας.
Μεταξύ άλλων αξιοθέατων, θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε και κάποια κτίρια
αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, όπως είναι το παλιό «Καπνομάγαζο», που σήμερα
φιλοξενεί τη Δημοτική Βιβλιοθήκης Αλεξανδρούπολης και φυσικά τις αποθήκες στο
λιμάνι.
Αν είμαστε αθλητικοί τύποι, στην Αλεξανδρούπολη, θα ικανοποιήσουμε την ανάγκη
μας για άσκηση στις καλοκαιρινές μας διακοπές, αφού θα βρούμε εταιρείες που οργανώνουν
διάφορες δραστηριότητες, όπως καταδύσεις και θαλάσσια σπορ, με σύνηθες το windsurf, με φόντο την πόλη.
Για να ανακαλύψουμε τις γύρω τοποθεσίες, αξίζει να μετακινηθούμε μερικά
χιλιόμετρα μακριά και να επισκεφτούμε την αρχαία Τραϊανούπολη, η οποία -όπως μαρτυρά
και το όνομά της- ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Τραϊανό και βρίσκεται στο χωριό
Λουτρά, που είναι βεβαίως φημισμένο και για το κτίσμα των θερμών ιαματικών του
λουτρών «Χάνα» και για τα παρακείμενα σε αυτό θολωτά κτίρια, που μας μεταφέρουν
σε μία άλλη εποχή και αποπνέουν ανατολίτικο αέρα. Λίγο πιο πάνω, στον Πλατανότοπο,
στις όχθες του χειμάρρου, θα απολαύσουμε πυκνή βλάστηση και θα χαλαρώσουμε μέσα
στην εκπληκτική φύση.
Επίσης, θα πάμε στις Φέρες, με την Παναγία Κοσμοσώτειρα, όπου θα
αντικρίσουμε και το περίφημο Δέλτα του Έβρου, τον παγκόσμιας ακτινοβολίας βιότοπο.
Θα κάνουμε μια χαλαρή βαρκάδα στον ποταμό, για να γεμίσουμε τα πνευμόνια μας με
καθαρό αέρα και για να παρατηρήσουμε τα σπάνια φυτά και πουλιά που υπάρχουν εδώ.
Το Εθνικό Πάρκο του Δέλτα του Έβρου, που σχηματίζεται στις εκβολές του ποταμού,
καλύπτει μία τεράστια έκταση που φτάνει τα 200.000 στρέμματα και αποτελεί
καταφύγιο για δεκάδες είδη πτηνών, που ταξιδεύουν προς τα εδώ από τη Βόρεια
Ευρώπη, τη Ρωσία ή την Αφρική. Κάποια ξεχειμωνιάζουν στην τοποθεσία αυτή, ενώ
κάποια κάνουν απλώς μία στάση. Σίγουρα πρέπει να έχουμε μαζί μας φωτογραφική
μηχανή για να απαθανατίσουμε τις υπέροχες εικόνες!
Αν θέλουμε να κάνουμε ένα ταξίδι στους αιώνες και τους μύθους, θα
αναζητήσουμε τα ερείπια της Αρχαίας Ισμάρας, της παραθαλάσσιας αυτής θρακικής πόλης
που αναφερόταν στην Οδύσσεια, μιας και αποτέλεσε τον πρώτο σταθμό του Οδυσσέα
μετά από την επιστροφή του από την Τροία, αλλά θα κάνουμε και μία μικρή εκδρομή
για να αναζητήσουμε το σπήλαιο – εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων στο ομώνυμο χωριό,
τα μεταλλεία στο χωριό Κίρκη (όπως λεγόταν και η γνωστή ομηρική μάγισσα), που στις
αρχές του 20ου αιώνα ονομαζόταν ακόμη Χιρκά ή Χιρκάς, και φυσικά τη
διάσημη Βίλα της Κίρκης, ένα σύγχρονο αρχοντικό που παλαιότερα στέγαζε πιθανόν τους
ιδιοκτήτες ή τους αρχιεπιστάτες των μεταλλείων.
Αν έχουμε αρκετό χρόνο στη διάθεσή μας, η Αλεξανδρούπολη είναι ιδανικό ορμητήριο
για να απολαύσουμε το μοναδικό Δάσος της Δαδιάς, που βρίσκεται σε απόσταση 67
χιλιόμετρα βόρεια της πόλης. Το δάσος πυκνό και καταπράσινο αναζωογονεί με το άπειρο
οξυγόνο του και εντυπωσιάζει τους επισκέπτες με τα μυστικά μονοπάτια του. Μέσα
από συστάδες πεύκων, μπορούμε να πεζοπορήσουμε και να φτάσουμε σε πλαγιές με
μαγευτική θέα. Η φύση της Θράκης και γενικότερα της Βόρειας Ελλάδας μάς
αποκαλύπτεται σε όλο της το μεγαλείο. Επιβλητική και απέραντα γοητευτική, μας οδηγεί
στα λεγόμενα «Βουνά του Έβρου», τα υψώματα στις απολήξεις του νομού Ροδόπης,
ενώ φιλοξενεί άγρια ζώα και αρπακτικά πουλιά, όπως ο μαυρόγυπας, ο θαλασσαετός
και ο βασιλαετός που τις πτήσεις τους μπορούμε να τις δούμε με τα μάτια μας από
το παρατηρητήριο που βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα από το -υπεύθυνο για τις περιηγήσεις
στην περιοχή- Κέντρο Ενημέρωσης. Εδώ, με λίγα λόγια, θα συναντήσουμε ένα
ονειρικό τοπίο και θα θαυμάσουμε την απαράμιλλη φυσική ομορφιά σχεδόν στο
σύνολό της, αφού θα δούμε περισσότερα από ό,τι φανταζόμαστε. Ζώα, πτηνά, δέντρα,
ρέματα, ρυάκια, βράχους, ξέφωτα, λιβάδια, βοσκοτόπια και αγροκτήματα
παραδοσιακών καλλιεργειών.
Πριν να φύγουμε από την Αλεξανδρούπολη, την όμορφη θρακιώτικη πόλη του
περήφανου Έβρου, τον παραθαλάσσιο οικισμό των ψαράδων και των διάφορων
πολιτισμών και θρησκειών, που έχει κρατήσει την αίγλη του παρελθόντος,
συνδυάζοντάς την άψογα με τη σύγχρονη ζωή, θα πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσουμε μερικά
παραδοσιακά τοπικά προϊόντα. Τα πιο διάσημα στην
περιοχή είναι κάποια κρασιά και αλλαντικά, το ούζο της, χειροποίητα γλυκά του
κουταλιού, παγωτά μαρμελάδες και φυσικά τα διάφορα τυριά της. Οι γεύσεις των
εβρίτικων συνταγών δε, είναι αναλλοίωτες στο πέρασμα του χρόνου και αξίζει να τις
απολαύσουμε σε κάποιο από τα εστιατόρια ή τα μεζεδοπωλεία της πόλης.
Το αλλαντικό με το όνομα «καβουρμάς» και το θρακιώτικο
πιάτο «μπάμπω» με το χοιρινό, το πλιγούρι και το πράσο, μπορούμε να τα γευτούμε
και στο Σουφλί, που βρίσκεται περίπου 65 χιλιόμετρα από την Αλεξανδρούπολη. Εδώ,
βέβαια, θα αγοράσουμε και μεταξωτά μαντίλια ή ρούχα από τα καταστήματα γύρω από
την πλατεία και θα μάθουμε την ιστορία του μεταξιού, σε κάποιο από τα μουσεία
του οικισμού, μιας και το όνομά του είναι συνυφασμένο στη συνείδησή μας με το
μετάξι και την παραγωγή του.
Σίγουρα, η Αλεξανδρούπολη θα μας καλωσορίσει με ζεστασιά,
είτε αποφασίσουμε να εστιάσουμε στην παραλία της, είτε στην ιστορία των
νεοκλασικών της κτιρίων και των μουσείων της, αποτελώντας όμως παράλληλα βάση
για υπέροχες μικρές εξορμήσεις, από εκείνες που πρέπει κάποιος να συμπεριλάβει
στη λίστα με αυτά που πρέπει να κάνει έστω για μια φορά στη ζωή του!